Κάθε φορά που τρεφόμαστε, η τροφή που καταναλώνουμε είναι μια νέα πληροφορία  για το σώμα μας. Την αντιλαμβανόμαστε μέσω των πέντε αισθήσεων, όραση, γεύση, όσφρηση, ακοή και αφή. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να την επεξεργαστούμε με το νευρικό σύστημα και τα όργανα της χώνεψης και της πέψης. Έτσι, την αφομοιώνουμε τελικά, ώστε να τη μετασχηματίσουμε σε ενέργεια.  

Η διατροφή που ακολουθούμε αποτελεί έκφραση της ιστορίας και της πολιτισμικής μας κληρονομιάς μας. Επηρεάζει εμάς, καθώς επίσης τα παιδιά, αλλά ακόμη και τα εγγόνια μας.  

Η τροφή είναι μια πηγή βιολογικών πληροφοριών που μεταφέρει συνεχώς σημαντικά μηνύματα από το ζωικό και φυτικό πεδίο. Αυτό σημαίνει, ότι το DNA όλων των τροφών που καταναλώνουμε αποτελεί σημαντική πηγή γνώσης κι επηρεάζει τη συνολική μας υγεία. Για αυτό αποτελεί βασικό αντικείμενο μελέτης για τη σύγχρονη διατροφολογία. 

Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες ερευνούν πώς οι διατροφικές μας συνήθειες  τροποποιούν την έκφραση των γονιδίων μας σε εμάς στους προγόνους και τους απογόνους μας. Αυτό που προκύπτει είναι πως η σχέση μεταξύ διατροφής και γονιδίων επηρεάζει τη γενική μας υγεία, τη ψυχοσυναισθηματική μας κατάσταση και τη μακροζωία μας. 

Συνήθως εξετάζουμε την τροφή μας υπολογίζοντας τις βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία, τα μέταλλα, το λίπος, την πρωτεΐνη και τους υδατάνθρακες. Όμως η επίδρασή της είναι κάτι πολύ παραπάνω από αυτό. Η τροφή είναι οποιαδήποτε ουσία καταναλώνεται για να παρέχει διατροφική υποστήριξη σε έναν οργανισμό για την ανάπτυξη και την επιβίωσή του, αλλά επίσης έχει προληπτική και θεραπευτική αξία. 

Όπως αναφέρει ο Ιπποκράτης: “Η τροφή σου είναι το φάρμακο σου” 

Οι γρήργοροι ρυθμοί της καθημερινότητας έχουν επιφέρει αυξημένη κατανάλωση  επεξεργασμένων τροφίμων, που δεν είναι οφέλιμη για την υγεία μας.  

Οι υπερ – επεξεργασμένες τροφές είναι παρασκευάσματα, στα οποία διάφορα βιομηχανικά υλικά (όπως οι γαλακτωματοποιητές, πυκνωτικά και τεχνητά αρώματα) συγχωνεύονται στα τρόφιμα και μειώνουν τη θρεπτική τους αξία. 

Τα θρεπτικά συστατικά της τροφής μας είναι αυτά που μας χαρίζουν δύναμη, ταχύτητα, συγκέντρωση, έμπνευση, ευκινησία και συντονισμό, για να εκπληρώσουμε επαρκώς τις καθημερινές μας δραστηριότητες. 

Σύμφωνα όμως με την ολιστική προσέγγιση γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι είναι πολυδιάστατοι οργανισμοί, δεν είναι μηχανές και η τροφή δεν είναι μόνο καύσιμη ύλη  για να κινηθούν. 

Είμαστε πολύπλοκοι οργανισμοί με βιοχημεία, συναίσθημα, πνεύμα ,νόηση, και μνήμες. Αντίστοιχα, είμαστε μέλη οικογενειών, ομάδων, κοινωνιών και μεγασυστημάτων και πολλών άλλων. Αυτό σημαίνει ότι χρειαζόμαστε να τραφούμε σε όλα τα επίπεδα της ύπαρξής μας και αυτό σημαίνει ουσιαστική θρέψη και πραγματική ενδυνάμωση. 

Υπάρχουν πράγματα ή καταστάσεις στη ζωή που τρέφουν την καρδιά και την ψυχή μας, όπως οι υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις, η φυσική δραστηριότητα που μας ευχαριστεί, η εργασία μας που μας ικανοποιεί και μας ολοκληρώνει, οι πνευματικές μας πρακτικές για αυτοβελτίωση, η επαφή μας με τη φύση. Όλα αυτά μας τρέφουν μας χορταίνουν και μας εξισορροπούν και αποτελούν τη αναγκαία και πρωταρχική βασική μας θρέψη.  

Αν δεν υπάρχει ισορροπία στη πρωταρχική αναγκαία θρέψη μας και δεν έχουμε απόλαυση, θα προσπαθήσουμε να γεμίσουμε το κενό με την τροφή που καταναλώνουμε καθημερινά, χωρίς όμως να μπορούμε να ικανοποιήσουμε αυτή τη βαθιά αδυσώπητη πείνα για αρμονία και χαρά στη ζωή μας. Το αποτέλεσμα είναι τελικά να εμφανίζουμε διάφορα προβλήματα υγείας όπως οδοντιατρικά θέματα, φλεγμονές, διαβήτη, παχυσαρκία, υπέρταση, αυτοάνοσα και πολλά άλλα.

Το φαγητό ως ψυχοσυναισθηματική τροφή 

Το φαγητό λειτουργεί ως μέσο παρηγοριάς από την βρεφική και παιδική ηλικία κιόλας. Εάν ένα μωρό κλαίει και ο γονιός δεν μπορεί να αποκωδικοποιήσει το γιατί, η πιπίλα ή το γάλα είναι το πρώτο μέσο ανακούφισης. Μεγαλώνοντας, θα αντικαταστήσουμε  την πιπίλα και το μπιμπερό με ένα γλυκό, ένα σακουλάκι σνακ, μια τσίχλα. 

Το φαγητό συχνά μπορεί ν’ αντικαθιστά την σχέση αλλά και να την επιβεβαιώνει. Ένα παιδί που ζητάει τον χρόνο και την παρέα των γονιών του, αντί αυτού συχνά μπορεί να παίρνει ένα ωραίο γλυκό και το αγαπημένο του πρόγραμμα στην τηλεόραση. Για τους γηραιότερους, ένας τρόπος για να κάνουν σχέση με τα μικρά παιδιά ήταν προσφέροντας καραμέλες ή σοκολάτες. Ενώ το οικογενειακό τραπέζι αποτελεί ένα τρόπο να επικυρωθεί η ενότητα και η ομόνοια της οικογένειας. 

Αποκτούμε λοιπόν από πολύ νωρίς μια σχέση με την τροφή που δεν αφορά μόνο την κάλυψη των βιολογικών μας αναγκών. Το φαγητό, υπάρχει στην ζωή μας δίνοντας νόημα και σε άλλες πτυχές της. 

Το φαγητό, λόγω συναισθηματικής ανάγκης είναι κοινή εμπειρία για όλους μας. Τρώμε όταν είμαστε χαρούμενοι για να γιορτάσουμε, ενώ δεν πεινάμε! Τρώμε για να διασκεδάσουμε και να συναντηθούμε με φίλους, όταν μένουμε στο σπίτι και βλέπουμε τηλεόραση, για να σταματήσουμε την ανία μας.  

Για κάποιους ανθρώπους όμως, το συναισθηματικό φαγητό μπορεί να γίνει τρόπος ζωής, αλλά και ο μοναδικός τρόπος να διαχειριστούν τα δύσκολα συναισθήματα όπως το θυμό τη λύπη, την αγωνία και το γενικευμένο άγχος.  

Όταν το συναισθηματικό φαγητό, γίνεται μια τακτική συνήθεια ή όταν αυτό οδηγεί σε μίσος ή τιμωρία για τον εαυτό, σε κατάθλιψη, απομόνωση και ντροπή ή σε συμπεριφορές εξαγνισμού και ελέγχου, όπως εξαντλητικές δίαιτες, εμετό, χρήση καθαρτικών ενδείκνυται η βοήθεια ενός ειδικού της ψυχικής υγείας. 

Φαγητό και φροντίδα κατά την παιδική ηλικία

Όταν η φροντίδα που δεχόμαστε ως παιδιά προσφέρεται μόνο μέσω του φαγητού, μαθαίνουμε να φροντίζουμε μετέπειτα τον εαυτό μας με αυτόν ακριβώς τον τρόπο. Έτσι, συνδεόμαστε μόνο με αυτό το επίπεδο της θρέψης.  

Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να ισχύει κάτι τέτοιο. Έτσι, ίσως να χρειάζεται να μας εκπαιδεύσουμε από την αρχή, ώστε να μάθουμε τη θρέψη σε όλα τα επίπεδα. Με αυτόν τον τρόπο θα μάθουμε να μας προσφέρουμε τη θρέψη όχι μόνο με το φαγητό αλλά με το παιχνίδι, τη σωματική και τη λεκτική επικοινωνία. 

Δε χρειάζεται να είναι η τροφή η πιο δυνατή και κυρίαρχη απόδειξη αγάπης και φροντίδας, ούτε να καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της επικοινωνίας μεταξύ των μελών μιας οικογένειας και μιας κοινωνικής ομάδας. 

Θα ήταν ωφέλιμο για τα παιδιά στις διάφορες περιόδους εξέλιξής τους, παράλληλα με τις άλλες δεξιότητες που αναπτύσσουν, να εκπαιδευτούν και να καλλιεργήσουν την ικανότητα της επικοινωνίας. Να μάθουν να εκφράζουν τις ανάγκες τους  ξεκάθαρα και να νοιώθουν ασφάλεια να επικοινωνήσουν τα συναισθήματά τους. Αυτό θα τα θρέψει ψυχοσυναισθηματικά και θα τα βοηθήσει να αυτονομηθούν και να εξελιχθούν!  

Το να μας ακούσουν και να μας παρηγορήσουν, να μας κατανοήσουν και να μας προστατεύσουν, να μας τείνουν το χέρι και να ανοίξουν την αγκαλιά τους είναι κι άλλοι τρόποι (μορφές επικοινωνίας) που θα μας βοηθήσουν να τραφούμε, να νιώσουμε ότι αξίζουμε τη αγάπη και να κατανοήσουμε τη θρέψη μέσω του μοιράσματος, της θαλπωρής και της επικοινωνίας. 

Η ολιστική προσέγγιση και οι προτάσεις της για μία ισορροπημένη θρέψη σε όλα τα επίπεδα της ύπαρξής μας βοηθάει τον άνθρωπο να ολοκληρωθεί και να χαρεί το δώρο της Ζωής. Με αυτό τον τρόπο, η απόλαυση γίνεται η φυσική μας κατάσταση.